RECREATOR ANIMATOR PIETER ENGELS
, MORGEN MAAK IK WEGGOOI-KUNST ‘
door L.Duinhoven DEN HAAG – Mislukte stencils. Pure Rorschach. Wonderlijk boeiend. Tussen deze drie meningen ligt de waarheid van monotypes, prototypes en obstakels die onlangs – tot 2 oktober – bezit nam van het prentenkabinet van het Haags Gemeentemuseum. De Amsterdamse maker :Pieter Engels (27) die eruit ziet alsof hij rechtstreeks uit het Londense Chelsea is geplukt, een heel andere zoom aan zijn pantalon heeft dan een doorsnee procuratiehouder en ook een heel andere houding heeft.
Zijn dingen aan de muur moeten gezien worden als ontwerpen voor muren en vloeren. De reliëfoppervlakken van zijn prototypes van wit aluminium of gecoat dik wit papier ontstaan door vouwen, vervormen, snijden of scheuren. Stel je een muur in deze vorm voor of een vloer – pas op stoep – en de architectonische toepassing lijkt een uitvinding van de eerste orde. Waarom loopt een vloer niet door in de muur?” aldus de wegwerpkunstenaar Engels, wiens omkering van de ideeënstroom meer ideeën losmaakte dan voor de gemoedsrust van velen wenselijk was. Toen hij drie jaar geleden zijn schilderijen lanceerde in het Haagse Kasteel voor Moderne Kunst Orez, was het publiek geschokt. Wat moet die vent met zijn met bloedkorstige fabrieksels. Het lijken wel fragmenten van een planeet. Met lijm, cement, kachelsgruis “versloeg” de schilder op dramatische wijze zijn beleving van het wereldgebeuren. Stukjes jas die toevallig op zijn dampende doeken terechtkwamen liet hij liggen: ook een paletmes, dat hij te laat miste, of een dweil. De tentoonstelling in het kader “Zero” sloeg aan en zou dat ook gedaan hebben zonder de opening door Vaandrager en Van Vugt.
VRAGEN
Volkomen tegengesteld aan Engels’ toenmalige dionysische kunst is zijn huidige periode die apollinisch genoemd kan worden. Koel, rationeel en bovenal intelligent. Bij het aanzien stelt men zich vragen. Tenslotte heeft Yves Saint Laurent ook de vondst gedaan Mondriaan in de mode te intergreren. Waarom deze ontwerpen niet gebruiken om een toepassingsmogelijkheid in de architectuur te onderzoeken. ,, Hoe raad je het. Ik ben al benaderd door de architect van een nieuwe Chase Manhattan bank in Tokyo” , kan de oprichter van Engels Products Organization EPO zeggen. ,, Ik zie dit werk als een doorwerking van Mondriaan, als een soort leefbaar gemaakte steriliteit die ik van het materiaal uit denk.”
Al eerder, enkele jaren geleden in het Amsterdamse Stedelijk Museum, had een opvallende vondst de ronde gedaan. Obstakels, noemde de maker zijn producten: stoelen en tafels die omzichtig in stukken waren gezaagd, geheeld met scharnieren en gedrapeerd.” Eindelijk zie ik een stoel,” schreef een criticus, terecht. Wij leveninderdaad van vermeende zekerheden uit die, als zij worden aangetast ineens, een andere, zelfs esthetische waarde kunnen krijgen.
LEUK
Nog zo ‘n voorbeeld van de niet voor een flirt met de business terugdeinzende kunstenaar: ,, Het volgend jaar heb ik een plan klaar om ,, leuke ” begrafenissen aan te leveren. Niemand heeft zich ooit afgevraagd of de gebruikelijke manier de juiste is en in overeenstemming met het soort leven dat geleefd was.” Als je de woorden van het Burgerlijk Wetboek verschuift, kun je zelfs pornografie bewerkstelligen. Dingen “Zijn” de rest is interpretatie en de mijne is blijkbaar anders.” Pop is zijn motto en kunst is het laatste luxe-artikel”.
AZIA
Morgen gaan we kunst maken die je na gebruik kunt weggooien.” “Vraagt u er dan ook tussen de vijfhonderd en vijfduizend gulden voor vragen?” Pieter Engels verschuift zijn antieke zilveren geciseleerde armband demonstratief. “Iedere actie brengt geld op, mits je er volkomen achter staat”. aldus de her-schepper wiens gedachtengang kennelijk op Azië is geënt. Zijn prototypes hebben ook dat etherische wat van Zenboeddhistische kunst bekend is. In Engels geschreven uitingen – zie de afwijkende folder met zijn eigen tekst – is van die ingetogenheid weinig te merken. Dat mag. Het brengt een extra schakering aan in zijn veelzijdige activiteiten.